Kogeneracja ze wsparciem. Trwają prace nad Strategią dla ciepłownictwa

12 stycznia odbyło się kolejne spotkanie w ramach cyklu „Kawa z Kogeneracją". Tematyka wideokonferencji z udziałem dziennikarzy, przedstawiciela przedsiębiorstwa-członka Polskiego Towarzystwa Elektrociepłowni Zawodowych (PGE Energia Ciepła) oraz przedstawiciela administracji rządowej (Departamentu Ciepłownictwa MKiŚ) koncentrowała się wokół kwestii funkcjonowania obecnego systemu wsparcia kogeneracji, jak również opracowywanej Strategii dla ciepłownictwa.

Gośćmi spotkania byli: Piotr Sprzączak – Dyrektor Departamentu Ciepłownictwa Ministerstwa Klimatu i Środowiska, Arkadiusz Szymański – Przewodniczący Zespołu PTEZ ds. mechanizmów wsparcia; Dyrektor Pionu Regulacji, Rynku Ciepła i Systemów Wsparcia w PGE Energia Ciepła S.A.

Co dalej z systemem wsparcia?

Podczas spotkania rozmawiano o systemie wsparcia kogeneracji. Omówiono korzyści z jego funkcjonowania, jak również postulaty ulepszeń, mających przyspieszyć rozwój kogeneracji w naszym kraju.

– Na pewno dużo pracy jeszcze przed nami jeżeli chodzi o ten system wsparcia. Widzimy, że rynek nam się trochę podzielił. Duże systemy ciepłownicze mimo, że mają specjalne rozwiązanie, właśnie w ramach systemu wsparcia wysokosprawnej kogeneracji, w znacznej mierze uciekają w kierunku rynku mocy, patrząc na stawki, które były oferowane w ostatnich aukcjach – podkreślił Piotr Sprzączak – Dyrektor Departamentu Ciepłownictwa Ministerstwa Klimatu i Środowiska. – Natomiast działania, jakie podejmowaliśmy w ubiegłym roku, jeżeli chodzi o nowelizację ustawy o wsparciu wysokosprawnej kogeneracji miały uelastycznić ten mechanizm i planujemy dalsze zmiany w tym zakresie, żeby w jak największym stopniu był on przystępny i przyczyniał się do rozwoju kogeneracji w naszym kraju.

Perspektywę przedsiębiorstw ciepłowniczych i postulaty branży przedstawił Przewodniczący Zespołu PTEZ ds. mechanizmów wsparcia – Arkadiusz Szymański. Podkreślił, że istnienie systemu wsparcia wysokosprawnej kogeneracji to z pewnością sukces administracji rządowej, która skutecznie przeprowadziła notyfikację przed Komisja Europejską, ale i również wytwórców ciepła i energii w Polsce, którzy - stymulowani tym systemem – podejmują decyzje inwestycyjne. Dobrze, że ten system funkcjonuje, niemniej jednak doświadczenia z ostatnich lat funkcjonowania pokazują, że wymaga on zarówno usprawnienia, jak i uelastycznienia. Zwrócił uwagę na propozycje zmian w funkcjonującym mechanizmie, aby jeszcze lepiej odpowiadał na wyzwania rynkowe, przed jakimi stają firmy sektora elektrociepłowni.

– Jako PGE Energia Ciepła – największy w Polsce wytwórca ciepła z kogeneracji, mamy jednostki wytwórcze, które łącznie są uprawnione do korzystania z większości rodzajów wsparcia oferowanego w ramach systemu – zarówno z premii gwarantowanej i premii gwarantowanej indywidualnej dla istniejących jednostek kogeneracji opalanych gazem, jak i ubiegamy się o wsparcie w ramach aukcji i naborów, dlatego myślę, że w związku z tym możemy powiedzieć, że mamy pewne doświadczenia związane z funkcjonowaniem tego mechanizmu – zaznaczył A. Szymański. – Kilka pierwszych lat funkcjonowania pokazało pewne obszary, które wymagają dopracowania. Na pewno należy pochwalić administrację rządową za aktywną postawę, gdyż część postulatów, które zgłaszaliśmy, już znalazło odzwierciedlenie w nowelizacji ustawy i weszły w życie, co bardzo ułatwiło nam jako inwestorom, z punktu widzenia procesu biznesowego, prowadzenie projektów.

Piotr Sprzączak, podkreślił, że Ministerstwo Klimatu i Środowiska analizuje cały czas jak działa system wsparcia. Z uwagą wsłuchuje się w postulaty, takich organizacji jak PTEZ.

– My je analizujemy i kontaktujemy się z przedstawicielami URE, szacując skutki tych propozycji i ich przełożenie na ceny i to jak one wpłyną na odbiorców końcowych. Teraz jesteśmy w takim bardzo newralgicznym okresie, ze względu na otoczenie makroekonomiczne, które jest wyzwaniem dla spółek sektora, stąd tak ważne jest, aby wprowadzane zmiany czy ulepszenia brały pod uwagę sytuację na rynku globalnym: rosnące ceny paliw, rosnące ceny praw do emisji CO2, legislację na poziomie Unii Europejskiej – ocenił Piotr Sprzączak.

W oczekiwaniu na Strategię dla ciepłownictwa

Równocześnie w przededniu ogłoszenia Strategii dla ciepłownictwa, przygotowywanej przez administrację rządową, poruszono kwestię zagadnień, które powinny się znaleźć w tym dokumencie, aby stanowił ważne narzędzie w procesie transformacji energetycznej.

– Jeżeli chodzi o Strategię dla ciepłownictwa, czekaliśmy na dodatkowe załączniki analityczne. Nie chcieliśmy, żeby Strategia była czystą beletrystyką. Stąd współpraca z IOŚ i AGH nad przygotowaniem pewnych scenariuszy – wyjaśnił Piotr Sprzączak z Ministerstwa Klimatu i Środowiska – Chcieliśmy, żebym w tych załącznikach przeprowadzono symulacje dotyczące właśnie tego, jak wyglądają krzywe ciepłownicze; jakie technologie są obecnie dostępne na rynku. Chcieliśmy pokazać dla różnych jednostek referencyjnych o różnych wielkościach i dla różnych rynków ciepłowniczych, jakie miksy są dostępne, jakie są preferowane, jakie będą z nimi związane krótko- i długofalowe konsekwencje. Zdajemy sobie bowiem sprawę, że nie każdy jest w stanie, w tak kompleksowy sposób przeprowadzić analizę alternatyw, które ma przed sobą.

W kierunku neutralności klimatycznej

Dziennikarze poruszyli kwestie legislacji na poziomie europejskim warunkującej rozwój kogeneracji w naszym kraju (jak również transformację energetyczną); podjęli temat inwestycji planowanych w PGE Energia Ciepła; pytali o kierunku transformacji sektora elektroenergetycznego w kontekście wymagań stawianych w legislacjach europejskich.

– W jednym z ostatnich wywiadów mówiłem, że należy dążyć do neutralności klimatycznej a nie zera emisyjnego. Nie chodzi o zredukowanie emisji do zera bezwzględnego, tylko żebyśmy jako energetyka czy szerzej gospodarka emitowali tyle CO2 ile środowisko jest w stanie wchłonąć – tak zresztą kwestię naturalności klimatycznej również postrzegają pakiety regulacji unijnych – zaznaczył Arkadiusz Szymański – Przewodniczący Zespołu PTEZ ds. mechanizmów wsparcia.

Przedstawiciele PGE Energia Ciepła odniósł się do pytań dotyczących obecnie realizowanych przedsięwzięć inwestycyjnych, których celem jest dalsza transformacja energetyczna elektrociepłowni należących do spółki.

– Jako PGE Energia Ciepła dążymy do tego, żeby zwiększać poziom wykorzystania OZE w naszym miksie. Modernizujemy i budujemy nowe źródła ciepła, zastępując przy tym paliwo węglowe, inwestujemy w jednostki kogeneracji zasilane gazem. Wykorzystujemy przy tym możliwości ubiegania się o uzyskanie wsparcia inwestycyjnego na realizację tych projektów w ramach programów, które są zarządzane m.in. przez NFOŚiGW– podkreślił A. Szymański. – W Gdańsku oddaliśmy ostatnio do użytku kotły elektrodowe, które są w polskim sektorze ciepłownictwa systemowego innowacją i stanowią technologię z dużym potencjałem w procesie transformacji energetycznej. Liczymy przy tym na to, że zasilając nasze kotły energią elektryczną z OZE, możliwe będzie zakwalifikowanie ciepła wyprodukowanego w ten sposób jako zielonego, co nie jest możliwe w oparciu o obecnie obowiązujące przepisy. Ta i wiele innych kwestii, które będą miały kluczowy wpływ na kształt sektora ciepłownictwa systemowego, rozstrzygnięta zostanie w unijnym pakiecie Fit for 55. Wierzę, że finalny kształt zmienianych dyrektyw tj. EED, RED i EPBD odzwierciedli specyfikę sektora ciepłownictwa w poszczególnych państwach, a zgłaszane przez nas postulaty w tym zakresie zostaną dostrzeżone przez organy UE.

(gz)