Wciąż niewielkie zainteresowanie systemami wsparcia mikrokogeneracji

Systemy wsparcia kogeneracji, czyli skojarzonej produkcji energii cieplnej i elektrycznej funkcjonują w Polsce od 2007 roku. Czteroletnie doświadczenie TÜV Rheinland Polska w przeprowadzaniu audytów jednostek kogeneracji pokazuje, iż z systemów wsparcia korzysta głównie branża energetyczna oraz zakłady przemysłowe. Mimo wielu korzyści samorządy i zarządcy nieruchomości wciąż nie wykorzystują możliwości, jakie daje zainstalowanie układu mikrokogeneracji, pozwalającego na wytworzenie energii elektrycznej na potrzeby danego obiektu.

Korzyści z zainstalowania układu mikrokogeneracji
Zgodnie z definicją podaną w Rozporządzeniu Ministra Gospodarki z 26 września 2007 roku jednostka mikrokogeneracji to jednostka o mocy zainstalowanej elektrycznej poniżej 50 kW. W praktyce takie instalacje mogą być wykorzystywane w obiektach użyteczności publicznej, budynkach biurowych, szkołach, hotelach itp. Głównymi zainteresowanymi stosowaniem takich instalacji, powinny być zatem samorządy oraz zarządcy nieruchomości. Uzyskana energia elektryczna może być wykorzystywana na potrzeby własne budynku, a jej nadwyżkę można sprzedać spółce obrotu energią elektryczną. Wysokosprawna kogeneracja jest technologią proekologiczną, wspieraną przez państwo polskie, które wynagradza firmy korzystające z tego typu rozwiązań papierami wartościowymi tzw. świadectwami pochodzenia.

Jak wygląda praktyka?
Świadectwa pochodzenia może otrzymać każdy podmiot posiadający koncesję, zarówno duży zakład przemysłowy, jak i małe przedsiębiorstwo wytwarzające energię na własne potrzeby lub do odsprzedaży. Świadectwa to forma papierów wartościowych, które można sprzedać na Towarowej Giełdzie Energii, uzyskując w ten sposób dodatkowe korzyści finansowe.

Zapisy prawa energetycznego nakładają na samorządy obowiązek analizowania możliwości wykorzystania kogeneracji w projekcie planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe. Prawo budowlane od projektantów budynków o powierzchni użytkowej większej niż 1000 m2 wymaga analizy możliwości racjonalnego wykorzystania pod względem technicznym, ekonomicznym i środowiskowym m.in. zastosowania skojarzonej produkcji energii elektrycznej i ciepła.

- W ciągu czterech lat funkcjonowania systemu wsparcia dla kogeneracji większość audytowanych przez TÜV Rheinland Polska jednostek miała moc od kilkunastu do prawie 3000 MW. Jednostki poniżej 1 MW stanowiły ok. 25% instalacji. Najmniejsza jednostka miała moc 96 kW i została wybudowana przed 2007r., czyli przed wprowadzeniem obecnego systemu wsparcia kogeneracji – podsumowuje Jacek Mszyca, Weryfikator procesów kogeneracji TÜV Rheinland Polska.

Podobnie wygląda sytuacja w przypadku planowanych lub realizowanych inwestycji po 2007r. Wśród opiniowanych przez TÜV Rheinland Polska projektów, nie znalazła się żadna instalacji o mocy nawet zbliżonej do 50 kW.

- Nie musi to oznaczać, że takich jednostek się w ogóle nie buduje. Prawdopodobnie jednak wymagania formalne i brak odpowiednich informacji powoduje, że inwestorzy nie korzystają z możliwości uzyskania świadectw pochodzenia energii i związanego z tym wsparcia finansowego – dodaje Jacek Mszyca.

Perspektywy
Według eksperta TÜV Rheinland Polska istnieje wyraźna potrzeba uproszczenia procedur uzyskiwania świadectw pochodzenia energii dla mikrokogeneracji. Niewielkie zainteresowanie wśród inwestorów spoza branży energetycznej wynika przede wszystkim z niejasnego systemu kontroli oraz zasad testów urządzeń, a także ze skomplikowanych formalności związanych z obowiązkiem składania rocznych sprawozdań. – Na podstawie doświadczeń nabytych w kontaktach z samorządami i zarządcami nieruchomości, można wysunąć wniosek, że obecne procedury są niezrozumiałe i trudne do przejścia, a wiedza na temat systemu wsparcia energii elektrycznej wytwarzanej w kogeneracji, czy odnawialnych źródłach jest znikoma – ocenia Jacek Mszyca. Wydaje się, więc iż najlepszym, skutecznym rozwiązaniem byłoby faktyczne uproszczenie istniejącego systemu. Połączone z rozpowszechnianiem, rzetelnej oraz podanej w przystępny sposób wiedzy na temat mikrokogeneracji.

Budowa niewielkich jednostek wytwórczych, może mieć istotne znaczenie ze względu na bezpieczeństwo energetyczne. Instalacje takie, mogą być wykorzystywane nie tylko dla potrzeb konkretnego odbiorcy – właściciela instalacji, ale również do lokalnego bilansowania systemu elektroenergetycznego i zabezpieczenia dostaw energii elektrycznej dla strategicznych odbiorców
w przypadku awarii.

Biorąc pod uwagę dostępność dzisiejszych technologii na rynku, tej wielkości urządzenia występują w postaci układów opartych na silnikach. W praktyce, urządzenia tej mocy mogą znaleźć zastosowanie w średniej wielkości instytucjach użyteczności publicznej np. w niewielkich szpitalach, szkołach, budynkach biurowych, urzędach, małych zakładach przemysłowych.

(xt)