W Polsce powstanie wysokotemperaturowy reaktor jądrowy

Reaktor jądrowy Maria w Świerku (Otwock)

24 maja Narodowe Centrum Badań Jądrowych (NCBJ) podpisało list intencyjny z brytyjskim konsorcjum U-Battery w kwestii budowy pierwszego w Polsce badawczego reaktora wysokotemperaturowego (HTGR). Porozumienie zawarto podczas wizyty przedstawicieli Ministerstwa Energii w Wielkiej Brytanii. Reaktor ma powstać w Świerku.

Wysokotemperaturowy reaktor nowej generacji jest oparty na rozwiązaniach, które pozwalają zwiększyć efektywność wytwarzania ciepła przemysłowego i charakteryzują się lepszą odpornością na wszelkiego rodzaju awarie.

"Kogeneracja jądrowa - mówi prof. Grzegorz Wrochna, przewodniczący europejskiej Inicjatywy Przemysłowej Kogeneracji Jądrowej - to proces jednoczesnego wytwarzania energii elektrycznej i ciepła w reaktorach jądrowych, z której mogą korzystać, w sposób dedykowany, duże zakłady przemysłowe. Oznacza to, że reaktory takie mogą mieć niezbyt wielką moc cieplną rzędu kilkuset megawatów, za to dostarczać ciepło przemysłowe o wysokich parametrach. To wystarczy aby np. strategiczne gałęzie przemysłu w Polsce dysponowały własnymi źródłami energii całkowicie uniezależniając się od zewnętrznych dostawców. Takim przykładem może być branża chemiczna lub rafinerie."

Reaktory wysokotemperaturowe HTGR, dzięki zastosowaniu specjalnego paliwa, w którym uran chroniony jest warstwami węglika krzemu, oraz obojętnego chemicznie helu jako chłodziwa, pozwalają bezpiecznie operować znacznie wyższymi temperaturami niż typowe reaktory chłodzone wodą. To pozwala na uzyskanie doskonałych parametrów ciepła przemysłowego. Odporność paliwa na warunki ekstremalne powoduje, że nawet przy awarii wszystkich systemów bezpieczeństwa i całkowitej utracie chłodziwa, reaktor samoczynnie wychładza się, nie grożąc emisją substancji radioaktywnych do otoczenia.

Naukowcy ze Świerku chcą aby do 2025 roku powstał badawczy reaktor wysokotemperaturowy o mocy 10 MWt i elektrycznej 4 MWe. Reaktory HTGR ze względów konstrukcyjnych nie mogą mieć tak dużych mocy, jak reaktory lekkowodne. Nie nadają się więc do realizacji programu polskiej energetyki jądrowej, jednak zastosowanie ich tam, gdzie prócz energii elektrycznej niezbędne jest ciepło o wysokiej temperaturze, jest ekonomicznie dobrze uzasadnione.

(mk)