Baltic Pipe korytarzem dla wodoru

W okresie przechodzenia UE na system energetyczny o zerowej emisji CO2, wodór odegra główną rolę w inteligentnym połączeniu z odnawialną energią elektryczną. Europa dysponuje dobrze rozwiniętą infrastrukturą energetyczną i gazową, jednak, aby wodór mógł być wytwarzany i transportowany, w oczekiwanej skali, musi istnieć klarowna perspektywa rozwoju połączonych sieci gazowych, które zapewnią Europie pełną swobodę w dostępie do wodoru.

Drożna sieć do transportu wodoru pozwoli na szybkie zwiększenie udziału energii odnawialnej w produkcji wodoru. Planuje się, że w perspektywie długoterminowej, większość wodoru będzie pochodzić ze źródeł odnawialnych. Zużycie wodoru na dużą skalę będzie wymagało dobrze rozwiniętej infrastruktury transportowej.

Operatorzy sieci gazowej w Europie, w tym polski Gaz-System, opublikowali wizję rozwoju sieci transportu wodoru w Europie. Opracowanie to dopuszcza możliwość transformacji Baltic Pipe, całkowicie na potrzeby transportowania wodoru, po zakończeniu umów długoterminowych na dostawy gazu ziemnego.

Instalacja morska do produkcji wodoru

Niemiecki projekt AquaSector zakłada powstanie elektrolizerów o mocy ok. 300 MW umożliwiających produkcję do 20 tys. ton zielonego wodoru rocznie. Paliwo ma być transportowane na ląd rurociągiem AquaDuctus, którego uruchomienie zaplanowane na 2028 rok. Wodór transportowany rurociągami, może być bardziej opłacalny, niż przesył energii elektrycznej, produkowanej w instalacjach morskich (np. w turbinach wiatrowych). Rurociąg mógłby zastąpić pięć linii wysokiego napięcia prądu stałego (HVDC). To zdecydowanie najbardziej opłacalny sposób transportu dużych ilości energii na wielkie odległości.

Mapa z Baltic Pipe przystosowanym do transportu wodoru. Źródło: European Hydrogen Backbone

Kolor niebieski oznacza istniejące gazociągi, które mogą zostać przystosowane do transportu wodoru, a kolor pomarańczowy oznacza planowane, lub będące w trakcie budowy gazociągi dedykowane dla wodoru.

Jak podaje European Hydrogen Backbone, Baltic Pipe mógłby zostać dostosowany na potrzeby dostaw wodoru. Źródłem wodoru mogłyby być morskie farmy wiatrowe na Bałtyku. Polskie firmy energetyczne planują wybudować na Bałtyku kilka dużych farm wiatrowych, z których energia elektryczna mogłaby być wykorzystana do produkcji wodoru na drodze elektrolizy wody morskiej. Baltic Pipe mógłby zostać przekształcony na potrzeby dostaw wodoru około 2040 roku, po wygaśnięciu gazowych kontraktów terminowych, obowiązujących do końca 2037 roku.

Bardzo ważnym czynnikiem, który będzie na bieżąco monitorowany i brany pod uwagę przy wszelkich inwestycjach i decyzjach związanych z wodorem w Polsce, jest stale rosnące użycie gazu ziemnego, niezbędnego w systemie przesyłowym do 2040 roku. Jakiekolwiek rozwiązania na rzecz dostosowania infrastruktury gazowej do przesyłu wodoru, albo domieszkowanie gazu ziemnego wodorem, należy analizować sytuacyjnie, adekwatnie do potrzeb. Powstanie farm wiatrowych na Bałtyku i produkcja ”zielonego wodoru”, idealnie wpisuje się w politykę klimatyczną Unii Europejskiej. W tym kontekście, perspektywa 2050 roku, jako chwili osiągnięcia pełnej neutralności klimatycznej, nie wydaje się zagrożona, jeśli Polska stworzy precyzyjny plan dekarbonizacji i sukcesywnego odchodzenia od gazu ziemnego na rzecz wodoru. Elementem nowego systemu może być planowany magazyn gazu Damasławek. Mógłby on zostać przekształcony w składowisko wodoru. Również inne nasze podziemne magazyny, na dzisiaj pełniące role zbiorników metanu, w przyszłości mogą zostać zaadaptowane na podziemne zbiorniki wodoru.

Dodatkowe zagadnienia są szerzej omawiane w Ośrodku Szkolenia Zawodowego OMEGA w Zabrzu podczas szkolenia dotyczącego nowych instalacji wodorowych. Więcej informacji znajduje się pod adresem https://www.oszomega.pl/nowoczesne-systemy-wodorowe/