Kotły na paliwa stałe - możliwy układ zamkinięty 0,15 mPa

MOŻLIWY UKŁAD ZAMKNIĘTY 0,15 mPa

Podstawowe informacje

Jedną ze zmian wprowadzonych w rozporządzeniu z dnia 12 marca 2009 jest sposób montażu kotłów na paliwa stałe. W świetle obecnych przepisów „zabrania się stosowania kotła na paliwo stałe do zasilania instalacji ogrzewczej wodnej systemu zamkniętego, wyposażonego w przeponowe naczynie wzbiorcze, z wyjątkiem kotła na paliwo stałe o mocy nominalnej do 300 kW, wyposażonego w urządzenie do odprowadzania nadmiaru ciepła".

Z dniem 12 marca 2009 r. wydane zostało Rozporządzenie Ministra Infrastruktury zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Celem wprowadzenia rozporządzenia zmieniającego obowiązujące Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie jest potrzeba jego aktualizacji, spowodowana wprowadzeniem do zbioru Polskich Norm nowych norm europejskich i międzynarodowych, a także potrzeba dostosowania zawartych w rozporządzeniu wymagań do aktualnego stanu wiedzy. Podmiotem, na które oddziałuje rozporządzenie są osoby dokonujące zgłoszenia lub opracowujące projekt budowlany dla otrzymania pozwolenia na budową. Jedną z wprowadzonych w powyższym rozporządzeniu zmian jest sposób montażu kotłów na paliwa stałe. W świetle obecnych przepisów „zabrania się stosowania kotła na paliwo stałe do zasilania instalacji ogrzewczej wodnej systemu zamkniętego, wyposażonego w przeponowe naczynie wzbiorcze, z wyjątkiem kotła na paliwo stałe o mocy nominalnej do 300 kW, wyposażonego w urządzenie do odprowadzania nadmiaru ciepła".

Kotły na paliwa stałe, układy zamknięte

Montaż kotłów na paliwa stałe możliwy jest zatem w układach otwartych, jak i zamkniętych, przy czym przy tych drugich obowiązkowo należy instalować urządzenia do odprowadzania nadmiaru ciepła. Zgodnie z jedną z powołanych w rozporządzeniu norm w skład urządzenia zabezpieczającego instalację ogrzewań wodnych powinny wchodzić:

zawór bezpieczeństwa;przewód dopływowy oraz przewód odpływowy;naczynie wzbiorcze przeponowe;rura wzbiorcza;zabezpieczenie kotła przed przekroczeniem dopuszczalnej temperatury wody grzewczej;zabezpieczenie kotła przed zbyt niskim poziomem wody;osprzęt dodatkowy.

Norma PN-B-02414:1999 mówi, że: „Każdy z wyżej wymienionych elementów powinien być prawidłowo dobrany i zamontowany. Woda w instalacji z naczyniem wzbiorczym przeponowym powinna mieć temperaturę nieprzekraczającą 100oC i nie powinna być pobierana z instalacji...".

Zawór bezpieczeństwa zgodnie z normą powinien być umieszczony: bezpośrednio na górnej części kotła lub na przewodzie odprowadzającym wodę grzewcza z kotła przed armaturą odcinającą.

W normie PN-B-02414:1999 napisano:
„...Na przewodzie łączącym przestrzeń wodną kotła lub wymiennika ciepła z króćcem dopływowym zaworu bezpieczeństwa nie dopuszcza się żadnego zmniejszenia powierzchni przekroju wewnętrznego ani nie może być na nim zamontowana armatura odcinająca. Odprowadzenie wody z zaworu bezpieczeństwa powinno spełniać wymagania normy, przy czym wykonanie przewodu odprowadzającego musi umożliwiać obsłudze obserwację szczelności zaworu. Zawór bezpieczeństwa powinien być tak nastawiony, aby ciśnienie początku otwarcia było równe dopuszczalnemu ciśnieniu w naczyniu wzbiorczym, z uwzględnieniem różnicy rzędnych między naczyniem wzbiorczym i zaworem bezpieczeństwa, a ciśnienie zamknięcia nie było mniejsze niż 80% ciśnienia początku otwarcia. Zawór bezpieczeństwa powinien być zaplombowany...".

Zabezpieczenia

* Zabezpieczenie przed przekroczeniem dopuszczalnej temperatury wody
Kocioł powinien być wyposażone w układ zabezpieczenia przed nadmierną temperaturą wody w instalacji ogrzewania. Zwykle jest to realizowane poprzez regulator kotła sterującego pracą całego urządzenia. Zgodnie z normą PN-B-02414:1999:
„...Jeżeli układ zabezpieczenia wymaga zasilania w energię elektryczną, to przy braku dopływu prądu powinien on wyłączyć dopływ paliwa lub energii elektrycznej do kotła albo wyłączyć zasilanie wodą sieciową wymiennika...". W sytuacji, gdy deklarowana moc kotła przekracza 100 kW w kotłownia zawierać powinna automatyczny układ wyłączający kocioł z eksploatacji. System taki zabezpiecza przed spadkiem poziomu wody w instalacji poniżej poziomu króćca zasilającego instalację centralnego ogrzewania. Zgodnie z normą PN-B-02414:1999: „...Jeżeli źródło ciepła znajduje się na kondygnacji umieszczonej wyżej niż rzędna połowy wysokości instalacji, układ zabezpieczenia należy stosować bez względu na moc źródła ciepła. Jeżeli układ zabezpieczenia wymaga zasilania w energię elektryczną, to przy braku dopływu prądu powinien on wyłączyć dopływ paliwa lub energii elektrycznej do kotła...".

Osprzęt dodatkowy

Instalacja powinna być wyposażona w urządzenia informujące o aktualnym stanie medium grzewczego, tzn. temperatury zasilania i powrotu kotła oraz ciśnienia roboczego. Dodatkowo jeśli kocioł jest wyposażony w zawór mieszający czterodrogowy wymagany jest pomiar temperatury wody grzewczej za zaworem. Norma PN-B-02414:1999 mówi, że:

...Jeżeli sposób prowadzenia rury wzbiorczej nie umożliwia jej samoczynnego odpowietrzania lub odwadniania do instalacji ogrzewania, rurę wzbiorczą należy wyposażyć w odpowiedni sprzęt:

armaturę odpowietrzającą samoczynnie rurę wzbiorczą;armaturę spustową, umożliwiającą opróżnienie przestrzeni wodnej naczynia wzbiorczego.

Dopuszcza się wyposażenie rury wzbiorczej w zawór obsługowy. Najmniejsza powierzchnia przekroju przepływu zaworu obsługowego powinna być nie mniejsza niż wymagana powierzchnia przekroju wewnętrznego rury wzbiorczej. Zawór obsługowy powinien być skutecznie zabezpieczony przed możliwością odcięcia naczynia wzbiorczego od instalacji ogrzewania przez osoby nieupoważnione i może pełnić rolę armatury spustowej na rurze wzbiorczej. Należy podłączyć przeponowe naczynie wzbiorcze i rurę wzbiorczą do instalacji ogrzewania wodnego. Naczynie wzbiorcze powinno być podłączone przez rurę wzbiorczą do powrotnego lub zasilającego zbiorczego przewodu instalacji. Zaleca się podłączenie do zbiorczego przewodu powrotnej instalacji. Dopuszcza się podłączenie naczynia wzbiorczego do innego przewodu powrotnego lub zasilającego instalacji, jeżeli wewnętrzna średnica tego przewodu i jego połączeń ze zbiorczym przewodem powrotnym lub zasilającym instalacji są nie mniejsze niż średnica rury wzbiorczej, a połączeń tych nie można w czasie pracy instalacji odcinać ani zmniejszać ich przekroju wewnętrznego.
W instalacji pompowej z pompą obiegową na powrocie zaleca się podłączenie naczynia wzbiorczego po stronie ssawnej pompy. Dopuszcza się inne miejsca podłączenia naczynia pod warunkiem:zabezpieczenia naczynia przed wpływem wysokiej temperatury wody instalacyjnej,zapewnienia podczas pracy pompy obiegowej niewystępowania w żadnym punkcie instalacji ciśnienia niższego niż ciśnienie atmosferyczne...

Przykładowe schematy zabezpieczenia instalacji ogrzewań wodnego układu zamkniętego pokazane są na rysunkach. Norma PN-B-02414:1999 wspomina, że:

...Schematy te służą do zilustrowania postanowień normy PN-B-02414:1999 i nie ograniczają stosowania innych rozwiązań projektowych, spełniających wymagania normy...

Wybrane normy dotyczące instalacji c.o.

Poniżej zamieszczony został wykaz wybranych polskich norm powołanych w rozporządzeniu, dotyczących instalacji centralnego ogrzewania:

PN-B-02440:1976 „Zabezpieczenie urządzeń ciepłej wody użytkowej. Wymagania." PN-B-02413:1991 „Ogrzewnictwo i ciepłownictwo. Zabezpieczenie instalacji ogrzewań wodnych systemu otwartego. Wymagania."PN-B-02414:1999 „Ogrzewnictwo i ciepłownictwo. Zabezpieczenie instalacji ogrzewań wodnych systemu zamkniętego z naczyniami wzbiorczymi przeponowymi . Wymagania."PN-B-02415:1991 „Ogrzewnictwo i ciepłownictwo. Zabezpieczenie wodnych zamkniętych systemów ciepłowniczych. Wymagania."PN-B-02416:1991 „Ogrzewnictwo i ciepłownictwo. Zabezpieczenie instalacji ogrzewań wodnych systemu zamkniętego przyłączonych do sieci cieplnych. Wymagania."PN-EN 12831:2006 „Instalacje ogrzewcze w budynkach. Metoda obliczenia projektowego obciążenia cieplnego."PN-B-02421:2000 „Ogrzewnictwo i ciepłownictwo. Izolacja cieplna przewodów, armatury i urządzeń. Wymagania i badania odbiorcze."PN-B-02411: 1987 „Ogrzewnictwo. Kotłownie wbudowane na paliwo stałe. Wymagania."PN-B-10425:1989 „Przewody dymowe, spalinowe i wentylacyjne murowane z cegły. Wymagania techniczne i badania przy odbiorze."